Թթվածին, օզոն, այրման ռեակցիաներ

(N₂) = 79%
(O₂) = 20%
(CO₂) = 0,03% (0,04%)
He, Ne, Az, Kz, Xe, Rn, Ag

Որոշել քիմիայի կապինետի թթվածնի ծավալը։
V(O₂)=20%
V(լար)=10մ∙6մ∙3մ/180մ
VO₂=180∙20/100=36մ²

Քիմիա

Որքա՞ն է թթվածնի վալենտականությունը և օքսիդացման աստիճանը թթվածնի պարզ նյությում:
1+16=17Ի՞նչ կապեր են առկա թթվածին պարզ նյութի մոլեկուլում:
Կովալենտաիին ոչ բեվեռաիինԳազային խառնուրդը պարունակում է 2,5 մոլ թթվածին և 3 մոլ օզոն:Ո՞րքան է խառնուրդի զանգվածը(գ)
Ի՞նչ ծավալ են զբաղեցնում 5 մոլ հելիումը և 0,5 մոլ արգոնը:
Որքա՞ն է 67,2 ծավալով ազոտի (II)քսիդի (NO) զանգվածը:
14+16=30
67,2:30=2,24Գրե՛լ Al, Sc,Ge,Nb,Mo,Tc ,Xe տարրերի էլեկտրոնային բանաձևերը:
Al=3,8,2,
Sc=2,8,9,2,
Ge=4,18,8,2
Nb=1,12,18,8,2,
Mo=1,13,18,8,2,
Tc=2,13,18,8,2
Xe=8,18,18,8,2Ո՞րքան է նյութի մոլային զանգվածը, եթե նրա 10 գրամը 0,25 մոլ է:

Որքա՞ն է 106,5 գ զանգվածով ֆոսֆորի (V) օքսիդի (P₂O₅) նյութաքանակը:
2×31=62
16×5=80
62+80=142
142:106,5=13%
Որքա՞ն է 2 մոլ երկաթի (II) սուլֆիդի (FeS ) զանգվածը:
56+32=88Լրացրե ́ք բաց թողնված քիմիական նշան­ները.
ա)Ar(B) = 11
գ)Ar(Si ) = 28
բ)Ar(Ag ) = 108Լրացրե ́ք բաց թողնված քիմիական նշան­ները.
ա)Ar(Mn) = 55 գ)Ar(Cu ) = 64
բ)Ar(N ) = 14 դ)Ar(K ) = 39

Քիմիա

1.Ատոմում առկա էլեկտրոնների քանակը համընկնում է. ա)նեյտրոնների քանակին բ)պրոտոնների քանակին գ) նեյտրոնների ու պրոտոնների գումարային քանակին դ)նեյտրոնների ու պրոտոնների քանակաների տարբերությանը

2.Որքա՞ն կարող է լինել էլեկտրոնների առավելագույն թիվն ատոմի չորրորդ էներգիական մակարդակում։ ա)30 բ)32 գ)33 դ)34

3.Ստորև թվարկված մեծություններից որի՞ հետ է համընկնում քիմիական տարրի ատոմի էներգիական մակարդակների թիվը հիմնական վիճակում. ա)կարգաթվի բ)խմբի համարի գ) պարբերության համարի դ)հարաբերական ատոմային զանգվածի

5. Փոքր պարբերություններում ինչպե՞ս են փոխվում քիմիական տարրերի մետաղական հատկությունները. ա)ուժեղանում են բ)թուլանում են գ)չեն փոփոխվում դ)կարող են և՛ ուժեղանալ ,և՛ թուլանալ ։

6. Ի՞ն չ մասնիկներց է կազմված ատոմի միջուկը. ա) միայն դրական բ) միայն լիցք չունեցող գ)դրական և լիցք չունեցող դ )դրական,բացասականև լիցք չունեցող

7. Նշել անագի (Sn) էներգիական մակարդակները և կազմել էլեկտրոնային բանաձևը։
50
121
5s²5p2
119-50=69

8 . Նշել բարիումի (Ba) էներգիական մակարդակները կազմել էլեկտրոնային բանաձևը։
56
137
6s2
138-56=82

Քիմիա

1. Բերե՛ք հեղուկ եւ պինդ մետաղական պարզ նյութերի օրինակներ:
   Հեղուկ-մետաղական նյութ, պինդ-ոսկի, արծաթ
2. Բերե՛ք գազային, հեղուկ եւ պինդ ոչ մետաղական պարզ նյութերի օրինակներ:
   թտվածին, սնդիկ և երկաթ
3. Հետեւյալ մեծություններից որո՞նք են բնութագրում
   ա) քիմիական տարրը-ատոմի զանգվածը-ատոմի կառուցվածքը, ատոմային համարը
   բ) պարզ նյութը-
   2)հոտը, 3)հալման եւ եռման ջերմաստիճանները, , 5) կարծրությունը, 6)ատոմային համարը 7) գույնը, 8)խտությունը:

4. Քիմիական տարրերի հատկությունների տեսան­ կունից պարզաբանե՛ք՝ ո՞ր հատկություններով են իրար նման եւ որո՞վ տարբեր տրված տարրերի զույգերը.
ա. H, Li,

բ. O, N,

գ. Be, Mg,

դ. Al, Zn

5. Հիմնականում ո՞ր տարրերից է կազմված Երկրի կեղեւը: 

Քիմիական տարրերից երկրակեղևում առավել տարածված են թթվածինը և սիլիցիումը։ Այդ տարրերն ալյումինի, երկաթի, կալցիումի, նատրիումի, կալիումի, մագնիումի, ջրածնի ու տիտանի հետ կազմում են երկրակեղևի զանգվածի ավելի քան 99 %-ը, իսկ մյուս տարրերին մնում է 1 %-ից պակաս զանգված։ Ծովի ջրում թթվածնից ու ջրածնից բացի, որ մտնում են ջրի կազմի մեջ, մեծ չափով պարունակվում են այնպիսի տարրեր, ինչպիսիք են՝ քլոր, նատրիում, մագնիում, ծծումբ, կալիում, բրոմ և ածխածին։

6. Ո՞ր տարրերն են հանդիպում բնության մեջ ազատ վիճակում:

Քիմիական տարրերը հավասարաչափ չեն տարածված բնության մեջ: Բնության մեջ ազատ վիճակում, այսինքն՝ օդում պարզ նյութի ձևով հանդիպում են ազոտը և թթվածինը՝ հանքանյութերում տարածված է ծծումբը, պղինձը, արծաթը, ոսկին և էլի մի քանի ուրիշ տարրեր: Քիմիական  տարրերի մեծամասնությունը բնության մեջ գտնվում է բարդ նյութերի՝ քիմիական միացությունների ձևով: Երկրակևեղի մոտ 50% կազմում է թթվածնի տարրը 25,7% սիլիցիումը, ալյումինը 7%,երկաթը 5%:Նատրիումի,կալիումի և ջրածնի պարունակությունը երկրի կեղևում համարյա նույնն է:

Դաս էջ 58

Դասարանական

ԼԱԲՈՐԱՏՈՐ ՓՈՐՁ
Ծանոթություն պարզ նյութերի՝ մետաղների եւ ոչ մետաղների նմուշներին
Անհրաժեշտ նյութերը.
 պղնձի տաշեղներ

 ալյումին

 անագ
 կապար
 երկաթl
 ցինկ
 գրաֆիտ
 ծծումբ
Ձեր առջեւ պարզ նյութերի նմուշներ են: Դրանցից որո՞նք են օժտված հետեւյալ
հատկություններով՝ մետաղական փայլ, էլեկտրահաղորդականություն եւ ջերմահաղորդականություն: Դրանք մետաղներ են. առանձնացրե՛ք: Գրե՛ք դրանց համապատասխան տարրերի քիմիական նշանները եւ անվանումները՝ հայերեն ու լատիներեն:
Ձեզ տրված նյութերից նրանք, որոնք մետաղական փայլ չունեն եւ փխրուն են, ոչ մետաղներն են: Կատարե՛ք նույն գրանցումները, ինչ որ պահանջվում էր մետաղների համար:

Քիմիա

1. Գրե՛ք նյութերի քիմիական բանաձեւերը, եթե հայտնի է, որ դրանց բաղադրության մեջ առկա են.
2. ա) ծծմբի մեկ ատոմ և թթվածնի երկու ատոմներից-SO₂
3. բ) նատրիումի և քլորի մեկական ատոմ -NaCl
4. գ)ֆոսֆորի երկու և թթվածնի հինգ ատոմներից-P₂O₅
5. դ)ջրածնինի մեկ, ազոտի մեկ և թթվածնի երեք ատոմներից-HNO₃

2. Բարդ նյութը քայքայելիս առաջացել է պղնձի օքսիդ եւ ջուր: Ի՞նչ քիմիական տարրեր են մտնում այդ նյութի բաղադրության մեջ:

CuO+H₂O

պղինձ, թթվածին, ջրածին

3. Բարդ նյութը քայքայելիս առաջացել է ջրածին և թթվածին գազեր : Ի՞նչ քիմիական տարրեր են մտնում այդ նյութի բաղադրության մեջ:

ջրածին և թթվածին

4. Գրել քիմիական տարրեր անվանումները.

F-Ֆտոր

C-ածխածին

P-Ֆոսֆոր

Si-Սիլիցիում

Na-Նատրիում

H-ջրածին

O-թթվածին

Հանրահաշիվ

1) 

1․ 3,4

2․ 5

3․ 15

4․ 15

5․ 1,3

6․ 1,1

7․ 4,1

2) 

1․ a+3c+5ab-2b

2. a+3c-5ab+2b

3. 4a+c+2ab+3b+4m-n

4. 4a+c-2ab-3b-4m+n

5. 4a+c-2ab+3b-4m+n

3) Պարզեցրե՛ք արտահայտությունը․

ա) (x²-y²)-(2x-1)

3x²-y²+1

բ) -(a²-3a²)+(4-a)

-a²+2a+4

գ) (9y²-1)-(x²-6y)

15y²-1-x²

դ) (-x+y)+(x²-y² ): 

2x²-2y²

Քիմիա

1» Երկաթին  բնութագրական  չէ  հետևյալ  ֆիզիկական  հատկությունները

1.էլեկտրահաղորդականությունը

2.մետաղական  փայլը

3.սովորական  պայմաններում  հեղուկ  վիժակը

4.ջերմահաղորդականությունը

   2» Հաստատեք համապատասխանություն հետևյալ նյութերի ու դրանց բնորոշ հատկությունների միջև,

Ա.Խմելու սոդա                          1.Պինդ է,մետաղական փայլ ունի,հոտ չունի

Բ.Երկաթ                                     2.Հեղուկ է,հոտ չունի,թափանցիկ է,անգույն

Գ.Քացախ                                   3.Պինդ է,ջրում լուծվում է,սպիտակ է,բյուրեղային է

Դ.Ջուր                                         4.Հեղուկ է,թափանցիկ է,հոտ ունի

3»

Դիտելիս նյութի ո՞ր հատկության մասին է հնարավոր գաղափար կազմել. ա) ագրեգատային վիճակի գ) էլեկտրահաղորդականության բ) խտության դ) ջերմահաղորդականությա

4» Ստորեւ թվարկված հատկություններից ո՞րը ֆիզիկական չէ. ա) խտությունը գ) հալման ջերմաստիճանը
բ) թափանցիկությունը դ) այրվելու ունակությունը