Category: Uncategorized

Մաս 1
1․ Ո՞ր շարքի բոլոր բառերի բաց թողնված տեղում պետք է գրել միևնույն տառը (փակագծերում նշվածներից որևէ մեկը)։
1) ձկնկիթ, անընդմեջ, ակնթարթ (ը-ն գրվում է կամ չի գրվում)
2) երեսսրբիչ, նրբերշիկ, խափշիկ (բ կամ փ)
3) մինչև աչք, դարչնագույն (ջ կամ չ) 
4) զամբյուղ, անբիծ, ճամփա (մ կամ ն)

2․ Ո՞ր շարքի բոլոր բառերում է գաղտնավանկի ը-ն ճիշտ տեղադրված։
1) ս(ը)փոփել, գտն(ը)վել 
2) ձեռ(ը)նպահ, ճ(ը)նշվել
3) փ(ը)նտել, խառ(ը)նվածք
4) խնդ(ը)րել, (ը)զբաղվել

3. Ո՞ր շարքի բոլոր բառերում է (ե) ձայնավորի հնչյունափոխություն կա։
1) շինկնալ, սիելի, կիսաձայն 
2) միջանցք, գթասիրտ, տիրակալ
3) զիջել, գիրություն, ընդդիմադիր
4) իջվածք, վիճաբանություն, ընձուղտ

4․ Ո՞ր բառը պիրկ, դալար, թանձր բառերից ոչ մեկի հոմանիշ չէ։
1) խիտ
2) մատղաշ
3) գունատ 
4) ձիգ

5․ Ո՞ր շարքի բառերն են բարդածանցավոր։
1) մրգառատ, մարզապետարան, ընդդիմախոս
2) անգործություն, ձերբակալում, կառավարիչ
3) բեռնակրություն, բերքատու, ասվածահաճո 
4) կաթնաթթվային, լուսանցք, տնտեսագետ

6․ Ո՞ր դարձվածքի բացատրությունն է սխալ։
1) ջրի գին – շատ էժան
2) անպեր կուտակվել – վտանգ սպառնալ
3) աջ ձեռք – վստահելի օգնական
4) ատամ ունենալ – շատ դաժան լինել 

7․ Ո՞ր շարքի բոլոր բառերն են անձնական դերանուններ։
1) իմ, մենք, իրար
2) ում, ձեր, նա
3) դու, ինքս, մեզ 
4) նրանից, սա, իրենք

8․ Ո՞ր նախադասության մեջ մակբայ կա։
1) Ամպերի տակից հանկարծ շողաց արևը։ 
2) Այդ դեպքը կատարվելու էր տարիներ հետո։
3) Նրա առաջ բացվեց մի զարմանլի տեսարան
4) Հեռու սարերի կատարներին ձյուն էր նստել

9․ Ո՞ր նախադասության մեջ ենթակայական դերբայ կա։
1) Առաջին վարկյանից խոսողն իրեն է բևեռում բոլորի ուշադրությունը։ 
2) Լեռան թիկունքից դանդաղ բարձրանում էր ոսկեշող արևը։
3) Ես բռնում էի այդ ծիրանափողը գիշերային զոգի դիմաց և այն մետաղի ձայն էր հանում։
4) Ջևլող թռչունները օրորվելով գնացքի գծերն ացան ու մտան գետը։

10. Ո՞ր հատվածում կոչական չկա (հատվածները կետդրված չեն)։
1) Հավատում եմ քեզ հայոց հանճար
Մեզ համար դեռ տոներ կգան
Նաեկացիներ կգան աշխարհ․․․
2) Մանկության աշխարհ ինչ ասեմ հողիդ
Ու որտեղ փնտրեմ քեզ պես աշխարհ․․․
3) Այս դարն էլ բարով մաշեք լեռներ
Հավերժությունն էլ մինչև անգամ․․․
4) Հայաստան ասելիս այտերս այրվում են
Հայաստան ասելիս ծնկներս ծալվում են
Չգիտեմ ինչու է այդպես․․․ 

11․ Ո՞ր միտքն է բխում տեքտի բովանդակությունից։
Սահարան աշխարհի ամենախոշոր անապատն է։ Այնտեղ ամբողջ տարին փչում են չոր քամիները, այդ պատճառով էլ տեղումներ գրեթե չեն լինում։ Անապատում երկինքը միշտ անամպ, սակայն հազվադեպ է լինում թափանցիկ ու երկնագույն, օդում մշտապես առկա է մանրագույն ավազափոշի։ Ավազը և ժայռերը ցերեկը տաքանում են մինչև +80°, նույնիսկ քարը չի դիմանում այդ ջերմաստիճանին։ Հաճախ կարելի է լսել ուժեղ թնդյուներ․ այդ արև տակ շիկացած ժայռերն են ճաքճքում և փշրվում մարդու աչքի առաջ։ Անապատի բնակիչներն ասում են, որ իրենց հայրենիքի արևը ստիպում է ճչալ նույնիսկ քարին ու ավազին։

1) Միայն Սահարա անապատում է հնաավոր տեսնել, թե ինչպես են փշրվում ժայռերը։
2) Անապատի սովորաբար անթափանց երկնքի պատճառն այն է, որ օդում մշտապես ավազափոշի կա։ 
3) Տեղումների բացակայության պատճառով անապատի քամիները չոր են։
4) Անապատի ժայռերը տաքանում են ավելի շատ, քան ավազը, և փշրվելով վերածվում են ավազի։

12․ Ո՞ր նախադասության մեջ չափի պարագա կա։
1) Դիմացի բլուրի հետևից լսվեց հատ ու կենտ կրակոցի ձայն։
2) Ծանր բեռան տակ ձին սաստիկ հոգնել էր։ 
3) Իր որջի առաջ զիլ ոռնում է արջը։
4) Հողի խորքերից հետզհետե ցցվում էին տձև ժայռեր։

13․ Նախադասությանները դասավորի՛ր տրամաբանակն ճիշտ հաջորդականությամբ։ Գրի՛ր միայն նախադասությունների համարները։
1․ Մոտերքում ծառ չկա, թուփ չկա, չէ՛, ինչպե՞ս չկա, վերևում բոլորը մի խորշ ունի իր մեջ, և այդ խորշում կուչ է եկել մի գաճաճ տանձենի, բայց մի՞թե նրա արմատներն այստեղ են հասել, ախր տանձենին հեռու է։
2․ Այո՛, տանձենին է ուղարկել վերևից, ուղարկել է ջուր բերելու իր համար, իր պտուղների համար․․․
3․ Նայում եմ առվի հատակից հանված թարմ տիղմին ու զարմանքով ծառի արմատի կտորտանքներ նկոտումնրա մեջ։
4․ Ավելի ուշադիր նայեցի, ահա ջրանցքի պատին ցցված են վերևից ցած մեկնված արմատների ծայրերը։

Պատասխան՝ 3142

14․ Գտիր նախադասության մեջ թույլ տրված բառագործածության սխալը և ուղղի՛ր։
Եթե մարդիկ հակված են Երկիր մոլորակի՝ իրենց հատկացված տեղամասը փթթուն պարրտեզ դանձնելու, ապա ինչ-որ կերպ հնարանքը կգտնեն։
Պատասխան՝ սխալ է՝ հնարաք
Պետք է լինի՝ հնար

15․ Գտիր նախադասության մեջ թույլ տրված քերականական սխալը և ուղղի՛ր։
Երեկոյվա մթնշաղի մեջ հեռավոր լեռները մութ մանուշակագույն էին երևում։
Պատասխան՝ սխալ է՝ երեկոյվա
Պետք է լինի՝ երեկոյի

16․ Տրված բառերը տեղադրիր բաց թողնված տեղերում՝ ենթարկ․լով համապատասխան փոփոխությունների։ Պատասխանում համապատասխան թվերի դիմաց բառերը գրի՛ր նախադասության մեջ քո տեղադրած հերթականությամբ և համապատասխան քերականական ձևափոխությունները։
Մեծ ջանքերըով բնությունից պոկած այդ հողակտրոի տերը ժայռի պատի բրիչով մի խորշ է փորել, որի մեջ քնել է անձրևից պատսպարվելով։

Մաս 2

Կարդա՛ տեքստը և կատարի՛ր առաջադրանքները։

17․ Ի՞նչ է նշանակում այլազան բառը։
1) հրաշալի
2) զարմանալի
3) տարբեր 
4) անորոշ

18․ II․ 3 նախադասության մեջ ինչպիսի՞ դերանուն կա։
1) անձնական
2) հարաբերական
3) ցուցական
4) անորոշ 

19․ II. 1 նախադասության մեջ ինչպիսի՞ խնդիր չկա։
1) ուղիղ խնդիր
2) հանգման անուղղակի խնդիր 
3) վերաբերության անուղղակի խնդիր
4) անջատման անուղղակի խնդիր

20․ I․ հատվածի ո՞ր նախադասության մեջ զուգադիր շաղկապ կա։
1) 1
2) 2 
3) 3
4) 4

21․ Ո՞ր նախադասության կազմում բաղադրիչ ստորադաս (երկրորդական) նախադասություն չկա։
1) I. 1
2) I. 2 
3) II. 2
4) II. 3

22. Նախադասության անդամներից որի՞ ձևաբանական վերլուծության մեջ սխալ կա։
– Այնքան անգլերեն գիտի, որ հայերենն անգամ անգլերենի պես է խոսում․․․ – ասում էին միամիտ տեղացիները։

1) այնքան – ցուցական դերանուն
2) ասում էին – բայ, անկատար անցյալ
3) պես – ձևի մակբայ 
4) միամիտ – ածական

23․ Ո՞ր նախադասության մեջ դերբայական դարձված չկա։
1) I. 2
2) II. 1
3) II. 2
4) II. 4 

24. Ո՞ր նախադասության մեջ հատկացուցիչ չկա։
1) I. 2
2) II. 1 
3) II. 2
4) II.3

25․ Ե՞րբ էին ամերիկահայերը սկսում նորմալ խոսել մայենի լեզվով։
Պատասխան՝ երբ հագուստները մաշվում էին։

26․ Տեքստի ո՞ր բառն է նշանակում հագուստի՝ որևէ վայրում կամ որևէ ժամանակ ընդունված ձև։
Պատասխան՝ տարազ

27․ II հատվածից դո՛ւրս գրիր այն բառը, որը գործածված է և՛ ուղիղ, և փոխաբերական իմաստներով։
Պատասխան՝ մաշվել

28․ II հատվածից դո՛ւրս գրիր խեղկատակային բառի հոմանիշը։
Պատասխան՝ միմոսական

29․ I հատվածից դո՛ւրս գրիր մեկ վերաբերական։
Պատասխան՝ վերդադարձած/ծամածռված

30․ I հատվածից դո՛ւրս գրիր բացառական հոլովով դրված բառը։
Պատասխան՝ մինչև անգամ/կարծես/անգամ

31․ I հատվածից դո՛ւրս գրիր բացառական հոլովով դրված բառը։
Պատասխան՝ Ամերիկայից

32․ II հատվածից դո՛ւրս գրիր նախածանցավոր բառը։
Պատասխան՝ տգետ

Притча Ошо ,,Бутылка вина,,.

Жил некогда человек, который пожелал сделать своему другу приятное и оказать ему самое большое гостеприимство, на которое только был способен. Он пригласил его к себе в дом на обед, накрыв великолепный стол. Когда они с другом хорошенько пообедали и уселись отдохнуть перед ужином, хозяин сказал:

— Может, нам выпить вечером немного вина, чтобы разогнать косность нашего мышления и стимулировать остроту наших чувств?

Его гость с радостью согласился. В подвале у хозяина была только одна бутылка вина, правда, очень хорошего и дорогого. Он сказал об этом своему гостю и послал своего сына за вином.

Сын же его страдал сильным косоглазием, отчего и видел все предметы удвоенными. Спустя некоторое время он вернулся из подвала с пустыми руками и сказал:

— Отец, в нашем подвале стоит не одна бутылка, а две. Которую из них мне нужно принести вам к ужину?

Устыдившись того, что гость может подумать, будто он не хочет выставлять на стол все, что у него есть, и опасаясь того, что он догадается о косоглазии мальчика, отец не нашел ничего лучшего, чем сказать:

— Если там стоят две бутылки, разбей одну и принеси нам сюда другую.

Паренек, конечно, ударил камнем одну-единст-венную бутылку, вообразил, что разбил обе, и горько расплакался. А хозяин и гость остались вечером без вина.

Гость подумал, что сын хозяина — идиот, в то время как тот просто страдал косоглазием. А бедный паренек сидел, забившись, в углу чулана, и горько и безутешно плакал о том, что разбил одним ударом две отцовские бутылки.

Истинной же причиной уничтожения бутылки была гордость хозяина своим собственным гостеприимством. Ведь все это произошло исключительно потому, что хозяин боялся, что если он признается гостю в том, что его сын страдает косоглазием и видит предметы в двойном количестве, тот не поверит ему и подумает, что это пустая отговорка, чтобы не выставлять на стол вторую бутылку вина.

Вопросы:

  • Как по-вашему, в чем смысл и проблематика данной притчи? (Ученики задают встречные вопросы друг другу.)
    Мне кажется, что притча не имеет смысла, я просто понял, они ударили гостя.
  • Почему очень часто родители хотят , чтобы их дети казались другим идеальными?
    Ведь дети – это зеркало семьи, и если бы мы были родителями, то не хотели бы, чтобы у нашего ребенка были проблемы.
  • Что важнее -счастье детей или то, что о них могут подумать лругие?
    Я никогда в жизни не думал ни о чем подобном, я не знаю.

Ֆուտբոլը իմ հոբին է․․․․․

Ֆուտբոլ անգլ.՝ football, բառացի՝ ոտքի գնդակ, մարզաձև, աշխարհի ամենատարածված և ամենասիրված խաղերից մեկն է։ Ֆուտբոլը թիմային խաղ է, որտեղ թիմի 11 ֆուտբոլիստները համաձայնեցված գործողություններով փորձում են գրավել հակառակորդ թիմի դարպասը և անառիկ պահել իրենցը։

Յուրաքանչյուր թիմում ընդգրկվում է տասնմեկ խաղացող։ Բացի հիմնական, այսինքն դաշտում գտնվող խաղացողներից, գոյություն ունեն նաև պահեստային խաղացողներ, որոնք կախված հիմնական թիմի խաղացողների առողջական վիճակից կամ խաղի ընթացքից, խաղի ընթացքում կարող են փոխարինել նրանց, սակայն միայն երեք անգամ մի խաղի ընթացքում։ Ըստ իրենց կատարած ֆունկցիաների խաղացողները բաժանվում են՝

  • Դարպասապահ — պաշտպանում է դարպասը
  • Պաշտպաններ — խոչընդոտում են հակառակորդ թիմի հարձակվողներին և գործում են իրենց կիսադաշտում։ Լինում են՝
  • Աջ պաշտպաններ — գործում են աջ թևում
  • Ձախ պաշտպաններ — գործում են ձախ թևում
  • Կենտրոնական պաշտպաններ — գործում են կենտրոնում
  • Ունիվերսալ պաշտպաններ — կարող են գործել բոլոր դիրքերում
  • Կիսապաշտպաններ — Պաշտպաններին և հարձակվողներին կապող օղակ, կախված խաղից՝ կատարում են պաշտպանական կամ հարձակվողական ֆունկցիաներ, գործում են դաշտի կենտրոնում։ Լինում են՝
  • Հարձակվողական ոճի կիսապաշտպաններ — Կատարում են հարձակվողական ֆունկցիա
  • Պաշտպանական ոճի կիսապաշտպաններ — Կատարում են պաշտպանական ֆունկցիա
  • Ունիվերսալ կիսապաշտպաններ — Կատարում են և՛ պաշտպանական, և՛ հարձակվողական ֆունկցիա
  • Հարձակ՜ողներ — Նպատակը գոլ խփելն է հակառակորդի դարպասին, գործում են հակառակորդի կիսադաշտում։ Լինում են՝
  • Կենտրոնական հարձակվողներ — Գործում են կենտրոնում, նպատակը՝ գրավել հակառակորդի դարպասը
  • Եզրային հարձակվողներ կամ վինգերներ — Գործում են եզրերից, նպատակը փոխանցում տալն է կենտրոնական հարձակվողներին
  • Հետ քաշված հարձակվողներ — Գործում են կենտրոնական հարձակվողների թիկունքից, նպատակը՝ փոխանցում տալը կենտրոնական հարձակվողներին։
  • Ֆուտբոլում հաճախ լինում են լարված պահեր և դա հետաքրքրություն է առաջացնում մարդկանց համար:

  1. Կետերը փոխարինի՛ր ամենահարմար հոմանիշով:
    Գիտնականները մի քանի տարի…(հետազոտել, ուսումնասիրել) են հստակ, ձնաջրի ազդեցությունը կենդանիների ու բույսերի կենսագործունեության վրա և պնդում են , թե ձնաջուրն իսկական «անմահական» ջուր է: Ահա թե ի՛նչ են ցույց տվել այդ փորձերը: Հալոցքի ջուր ըմպած հավերը երկու անգամ ավելի շատ և ավելի մեծ ձվեր են ածել, քան սովորական ջրով… (մեծացվածները, խնամվածները, պահվածները, սնվածները): Այդ ջով…(թացացրած, թրջված,ջրոտված, խոնավացրած) սերմերի…(արդյունքը, արգասիքը, բերքը) գրեթե երեք անգամ մեծ է եղել: Հետազոտողներից ոմանք նույնիսկ …(լեռնեցի, լեռնաբնակ, լեռտական) և տայգայաբնակ որսորդների երկարակյացությունն են ձնաջրին…(հատկացնում, տալիս, վերագրում):
  2. Երկու տեքստ ստացի՛ր կետերի փոխարեն գրելով տրված եսհոմանիշներից նախ առաջինը, հետո՝ երկրորդը, և համեմատի՛ր տեքստերը:
    «Նավերն այրել»…(նշանակում է, ասել է թե) կտրել…(նահանջի, փախուստի) ճանապարհը, անցյալից հրաժարվել: Պլուտարքոսը պատմում է, որ Տրոյայի կործանումից հետո տղամարդիկ որոշում են…(լքել, թողնել) քաղաքն ու նավերով…(ճողոպրել,փաղչել):Տրոյայի կանայք…(այրում, վառում) են նավերը,…(որպեսզի,որ)…(կանգնեցնեն, խափանեն) իրենց ամուսինների …(նահանջը, փախուստը):
    Ընդգծված արտահայտությունները փոխարինի՛ր հոմանիշներով:
    Ավստրիական Պերտ քաղաքի իշխանությունները հսկայական գումար հատկացրին և կենդանինների համար հարմար,հուսալի և լավ լուսավորված մի գետնուղի կառուցեցին, որ ճանպարհն անցնելիս այդ դանդաղաշարժ ճամփորդները ավտոմեքենայի զոհ չդառնան:

1.Դո՛ւրս գրել հոդակապ ունեցող բառերը։
Հյուրախաղ, շաքարավազ, տնամերձ, օձաձուկ, լայնարձակ, մրգահյութ,
փորձանոթ, հողագունդ, արծաթագործ, լուսարձակ, նախշազարդ, ալրաղաց,
հայազգի, ծաղկափոշի, նույնարմատ, ծառատունկ, լողավազան, հորդաբուխ,
քարածուխ, գառնարած, մեղվաբույծ, ժամագործ, դիմաքանդակ, ծաղկաման,
սալահատակ, հորդառատ, մեծարժեք, միջանցիկ, եռավանկ, լեռնաշխարհ,
դրամարկղ, կավահող, երկանդամ, քաղցրահամ, սրատամ, ժպտադեմ,
հիշարժան, շաքարաման, գորգագործ, զովաշունչ, ցուցահանդես, քարանձավ,
ջրագռավ, լուսամուտ, զբոսավայր, հացաթխում։
 2. Կազմե՛լ արև, լույս, հող, ջուր, նկար արմատներով
բաղադրված 5-ական բարդություն:

 3. Դո՛ւրս գրել երկու արմատից և մեկ ածանցից կազմված
բառերը (բառի մեջ կարող է լինել նաև հոդակապ)։
Մտավորականություն, առաջնորդ, ապառիկ, բացահայտ, գնողունակություն,
գրանցում, շաբաթօրյակ, դասական, երկընտրանք, եկամտաբերություն,
ընկերություն, երկկողմանի, տանտիրուհի, պարտավորություն, գծագրական, խտրականություն, կենսագործունեություն, կանխավճար, մրցակցություն,
ֆիրմային, ողնաշարավոր, ձեռնարկատիրություն, սահմանափակություն,
շուկայական, ճանապարհաշինական վերավաճառք, աշխատաժամանակ,
տնտեսագիտություն, տնտեսություն, կանխակալ:

1 Տրված գոյականներից նորերը կազմի՛ր` ուհի, ստան, ոց, ություն ածանցներով:

Հայ-հայաստան, հայուհի, հայություն

դպիր-դպրոց

 այգի-

հնոց-հնություն

 բույր-բույրաստան

 ծառ-ծառաստան
 բժիշկ-բժըժշկուհի, բժուշկություն

 պարսիկ-պարսկուհի պարսկություն, պարսկաստան։

2. Տրված բայերից  ածանցավոր գոյականներ կազմի՛ր և ածանցներն ընդգծի՛ր:

Նկարել-նկարչություն

 գրել-գրագետ

 զարթնել-զարթիչ

 թափել-թափված

 ուսուցանել-ուսումնական

 քերելքերիչ

 վարել-վարորդ

 հաճախել-հաճաղնագետ

 բախել-բաղվիչ

 հնչել-հնչիչ

 վազել-վազք

3.Տրված գոյականակերտ ածանցներից յուրաքանչյուրով երկու գոյական կազմիր և գրի՛ր, թե ո՛ր բառերից կազմեցիր:

դնել (դիր) —ղղ դրածո, պարսավել — պարսավանք:

Անք-խրախճանք, պերճանք,
ցի-դրացի, հնոցի,
ածո-դրածո, հանածո, պահածո
ք-քմահաճ,
ուկ-դիցուկ, բանուկ,
իք-գործիք, տանիք,
իչ-գրիչ, սափրիճ
ու-մահու, շինծու
ան,-անքուն,անբան
իկ-փոկրիկ, մանրիկ
պան-դռնապան, այգեպան  
ստան-բուրաստան, այգեստան
ուհի-բանվորուհի, աշակերտուհի

4. Տրված արմատներով բաղադրյալ (բարդ և ածանցավոր) բառեր կազմի՛ր` դրանք դնելով նոր բառերի սկզբում, մեջտեղում և վերջում:

Ուղի-մայրուղի,անուղի 
ուղիղ-ուղղանկյուն, ուղղություն
աղտ-աղտոտ, աղտաբեր
ախտ-ախտավոր, թոքախտ
ուղտ-ուղտավոր, ուղտագնաց
թիռ-ուղղաթիռ, թռիչք,
թրջ(ել)-թրջված, թրջանոթ